[RECENZJA] "Ostatni dzień roku" – Katarzyna Misiołek

Kategoria: literatura współczesna / obyczajowa

Wydawnictwo: MUZA

Rok wydania: 2015

ISBN 978-83-287-0180-9

Liczba stron: 448

Moja ocena: 8/10

„Ból był ostatnio moim najwierniejszym towarzyszem…”.

Subtelna, niezwykle kobieca okładka może sugerować pełną romantyzmu, pogodnych uczuć, powieść — nie dajcie się jednak zwieść bowiem w istocie książka, nasycona jest przejmującymi emocjami, które szokują, chwilami irytują, ogromnie niepokoją, wywołując swoisty ból i smutek. Ta publikacja na wiele godzin oderwała mnie od rzeczywistego świata, zaburzając mój wewnętrzny spokój, niosąc ze sobą rozmaite myśli, które nie pozwoliły obojętnie odłożyć jej na bok. Efektem była nieprzespana noc, a także burza refleksji — według mnie to bardzo błyskotliwa, poruszająca opowieść i chociaż stanowi fikcję literacką przedstawiona jest w wyjątkowo osobisty sposób.

Katarzyna Misiołek — ur. w 1974 roku. Z wykształcenia filolog polski, absolwentka Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Przez kilka lat mieszkała w Rzymie, który od tej pory jest szczególnie bliski jej sercu. Po powrocie do kraju rozpoczęła współpracę z kilkoma wydawnictwami prasowymi, wcześniej bywała tłumaczką, radiową pogodynką i hostessą. Interesuje się turystyką, psychologią, medycyną niekonwencjonalną i tarotem. Pisze historie obyczajowe, które przy odrobinie szczęścia, bądź pecha, mogą się przytrafić każdej kobiecie.

Magda prowadzi beztroskie, poukładane życie, pracuje w bibliotece uniwersyteckiej, jest szczęśliwą mężatką, wydaje się spełnioną kobietą. Pewnego mroźnego popołudnia wychodzi na krótki spacer, z którego nie wraca. Zrozpaczony mąż wszczyna poszukiwania, angażując do pomocy młodszą siostrę Moniki, Magdę. Jednak kobieta przepada, nie pozostawiając po sobie najmniejszego śladu. Ten niecodzienny dramat rozgrywa się w pewną sylwestrową noc, która na zawsze zapisze się w pamięci bohaterów. W ich głowach gwałtownie pojawiają się pytania, gdzie jest Monika, czy została porwana, zamordowana, a może postanowiła opuścić bliskich i na nowo poukładać iluzorycznie szczęśliwe życie? Ich umysły zaprzątają natarczywe, pełne różnorodnych obaw myśli, a dręczące wątpliwości nie pozwalają im na spokojną egzystencję. Mijają lata, które stają się swoistą drogą przez mękę, nie dając zgody na ukojenie starganej niepewnością duszy.

Autorka stworzyła szalenie sugestywną opowieść, ukazaną oczami Magdy, młodszej siostry zaginionej Moniki. Poprzez zastosowanie narracji pierwszoosobowej ta historia staje  się dogłębnym, bardzo bolesnym, intymnym monologiem bohaterki, którą każdego dnia dręczy niepewność, wywołując apatię, stagnację, a także swoistą autodestrukcję. Ta historia to doskonały portret psychologiczny ludzi dotkniętych problemem zaginięcia. Bliscy, którzy wyszli z domu i przepadli bez śladu, jak pogodzić się z ich nieobecnością, kiedy nadzieja, utożsamia się z rezygnacją? Kiedy każdego dnia towarzyszy otępiający żal, ból i dezorientacja, nasycona ciągłą wiarą w odnalezienie, nie pozwalająca pogodzić się ze stratą, nie dająca możliwości pożegnania się z zaginionym bliskim? Dni, miesiące, lata bólu przeplatane napływającymi falami nadziei i zwątpienia. To poważne dylematy, które towarzyszą rodzinom zaginionych. Nieznośne zawieszenie między życiem a śmiercią może prowadzić do poważnych konsekwencji, zupełnie rujnujących psychikę. Jakiej odpowiedzi udzielić na kontrowersyjne pytania, czy lepiej odnaleźć zaginionych bliskich martwych — co daje możliwość ostatecznego pożegnania, pogodzenia się ze stratą — czy odzyskać ich po latach wegetacji żywych, ale z poharataną psychiką? 

Według mnie Katarzyna Misiołek znakomicie oddała emocje towarzyszące ludziom wyczekującym, ukazując ich niezrozumiałe, poplątane decyzje. Muszę przyznać, że chwilami nie mogłam zrozumieć taktyki głównej bohaterki, która świadomie angażowała się w sytuacje, z góry skazujące ją na porażkę. Jednak autorka stworzyła uważnemu czytelnikowi doskonałe podłoże, aby mógł dostrzec przyczyny, postawić swego rodzaju diagnozę, która w pewnym sensie usprawiedliwia zachowanie bohaterki. Ta publikacja idealnie wpisała się w mój czytelniczy gust. Lubię książki, w których bohaterowie wywołują szereg sprzecznych emocji, bo są autentyczni, nieprzerysowani, nie posiadają cech nijakości. Pisarce udało się doskonale zbudować zarówno postaci, jak i historię, która mocno angażuje emocje odbiorcy, przy tym sprawia wrażenie wyjętej prosto z realnego życia. Dlatego podczas lektury natychmiast nasunęła mi się na myśl przeczytana, jakiś czas temu prawdziwa historia Michelle Knight, opisana w książce Znajdź mnie.

Ostatni dzień w roku Katarzyny Misiołek to bardzo smutna, ale wyjątkowo przekonująca opowieść, która chwilami rani duszę, doskwiera i boli bowiem, pozwala wejść głęboko w wewnętrzny, nieidealny świat bohaterki pogrążonej w rozpaczy, która od chwili zaginięcia ukochanej siostry zadaje sobie kolejne rany, budując wokół siebie kuriozalny mur. Czy na swojej drodze znajdzie bodziec, pozwalający wyrwać się z własnoręcznie wzniesionego duchowego więzienia? Gorąco zachęcam do lektury, jednak ostrzegam, ta książka hipnotyzuje nostalgicznym klimatem, który zupełnie odcina czytelnika od otaczającej rzeczywistości.

„Mówią, że czas goi rany, ale czy można uciec od czegoś, co było dla nas całą przeszłością, przez chwilę stanowi teraźniejszość, a później planowaną przyszłość, która jednak nie nadchodzi?”